الگوی اولویت بندی داروها در منابع طب سنّتی ایران

در دنیای پزشکی امروز جست‏وجو و کشف داروی جدید، فرآیندی پرهزینه و زمان بر است. اگرچه مبانی و دیدگاه طب سنّتی ایران با مبانی طب رایج غربی در بسیاری از موارد مانند چگونگی نگاه به دارو و مکانیسم های اثربخشی آن تفاوت اساسی دارد، شاید بتوان از انبوه علوم متراکم در کتاب‏های طب سنّتی برای جست‏وجو و یافتن دارو، حتی بر اساس مبانی طب رایج استفاده کرد. در مقاله حاضر سعی شده است روش جست‏وجو و اولویت بندی دارو در منابع طب سنّتی ایران برای یک علامت یا بیماری تعریف‎شده از دیدگاه طب رایج، با سیر منطقی ارائه شود تا علاوه بر یافتن حداکثر مفردات توصیه شده، این کار قابلیت تکرارپذیری نیز داشته باشد. شیوه جست‎وجو در متون، در 9 مرحله شامل: تطبیق موضوع، تعیین کلیدواژه ها، تعیین منابع، نمره دادن به کتاب‏ها، جست‎وجو در منابع، یافتن مترادفات، دسته بندی، بازبینی، نمره‎دهی و اولویت بندی، تنظیم و توضیح داده شده است. پس از اولویت بندی مفردات بر مبنای جست‎وجو در متون، توجه به مواردی مانند در دسترس بودن، ارزان بودن، بومی بودن، عارضه کمتر، مزه بهتر، قابلیت تهیه آسان و نگهداری طولانی مدت در توصیه مفردات برای انجام کار بالینی، مهم است.